Co wiesz co to jest poemat?

Tydzień za tygodniem, wieczór za wieczorem, czytamy dzieła największych mistrzów literatury, które zapewniły nam rozrywkę i jednocześnie poszerzały nasze horyzonty. Możliwe, że nie zawsze zastanawialiśmy się nad specyfiką form literackich, które stanowią dla nas źródło rozwoju i wzruszeń. Jedną z nich jest poemat – gatunek literacki, który jest często niezauważony, ale zdecydowanie godny bliższego poznania. Czym jest poemat? Spróbujmy to wyjaśnić.

Co to jest poemat?

Poemat jest gatunkiem literatury pięknej, który należy do kategorii epiki, a więc gatunków narracyjnych opowiadających historię. Podobnie jak w powieści czy noweli, celem poematu jest przedstawienie splotu wydarzeń, w których uczestniczą bohaterowie. Znaczący jest szczególny styl wykorzystany w poematach, który jest bardziej ozdobny, uroczysty i bardziej skomplikowany niż w innych formach literackich.

Charakterystyka poematu

Jedną z cech charakterystycznych poematu jest jego objętość – poematy są zwykle długie. Przykładem może być „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza – najważniejszy poemat w literaturze polskiej, składający się z dwunastu ksiąg. Nie ma jednak określonej granicy, który określałaby, jak długi powinien być poemat.

Poza długością, poemat różni się także swoim językiem i stylem. Forma wierszowana jest tutaj normą, co oznacza, że poematy pisane są w formie rytmicznej lub rymowej. Co więcej, poematy często zawierają bogactwo obrazów i metafor.

Poemat charakteryzuje się również specyficznym tempem narracji. Zdarzenia przedstawione są zazwyczaj chronologicznie, ale nie jest to regułą i autor ma sporo swobody w sposobie prowadzenia fabuły. Często też w poematach występują liczne dygresje i opisy.

Najważniejsze gatunki poematów

Wyróżnia się kilka podstawowych gatunków poematów, które różnią się między sobą przede wszystkim tematyką. Do najważniejszych należy:

• Poemat heroikomiczny, który parodiuje motywy i konwencje eposu heroicznego.
• Poemat dydaktyczny, której celem jest przekazanie wiedzy o świecie.
• Poemat filozoficzny, w którym autor zastanawia się nad głębokimi kwestiami egzystencjalnymi.
• Poemat epicki, który opowiada długą, rozbudowaną historię, często o charakterze historycznym.

Bardziej znane poematy

„Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza, który przedstawia obraz życia szlacheckiego na Litwie, to humanistyczne dzieło nawiązujące do wartości, które są uniwersalne dla wszystkich Polaków.

Innym znaczącym poematem jest „Dziady” Adama Mickiewicza, podzielone na Część II, Część IV i „Dziady. Ustęp”. Te różne części stanowią zdecydowanie odmienny obraz świata przedstawionego.

Poznanie tajników tego bogatego i różnorodnego gatunku literackiego jakim jest poemat, może zaskoczyć i dodać nowych, ciekawych perspektyw podczas lektury dzieł literatury. Wykorzystanie narracji, tempo wydarzeń, specyficzna forma wierszowana i bogactwo językowe – to wszystko sprawia, że poemat zajmuje ważne miejsce w literaturze i jest warty docenienia.